Techniczne aspekty nowego wzoru kodu kreskowego UDI
Coraz więcej wyrobów medycznych będzie znakowanych w jednolity sposób. Dzięki temu, zarówno procesy biznesowe w obszarze ochrony zdrowia, jak i bezpieczeństwo pacjentów mają się wyraźnie poprawić.
W tym celu wykorzystywane będą nowe wzory kodu kreskowego UDI, czyli Unikalnej Identyfikacji Wyrobów Medycznych. Jej zadaniem jest klasyfikacja wyrobów medycznych pod takim kątem, by – analizując wyłącznie kod – można było szybko poczynić jednoznaczną identyfikację konkretnego wyrobu medycznego na rynku.
UDI a standardy GS1 ?
UDI obejmuje wyłącznie wyroby medyczne. W jej zakres nie wchodzą produkty lecznicze! Sama zaś identyfikacja wspomnianych wyrobów odbywa się przy zastosowaniu standardów GS1. To organizacja działająca na całym świecie, w skład której wchodzi 114 organizacji krajowych, obsługujących łącznie 150 państw. Każdego dnia skanowanych jest jej 6 miliardów kodów.
Dzięki uporządkowaniu oznaczeń i jednoczesnemu ujednoliceniu tego systemu w wielu krajach, identyfikacja danego produktu może się odbywać bardzo sprawnie. Co więcej, choć na pierwszy rzut oka na danym opakowaniu może być zawartych niewiele informacji, to w rzeczywistości – kiedy „spojrzy” na nie właściwy adresat, znający standardy GS1, odczyta z niego wiele danych, zamieszczonych na małym obszarze.
Gdzie wykorzystywane są kody UDI ?
Kluczowym elementem umożliwiającym łączenie różnych modułów Europejskiej Bazy Danych o Wyrobach Medycznych jest podstawowy identyfikator wyrobu Basic UDI-DI. W celu jego wprowadzenia, organizacja GS1 stworzyła swój nowy identyfikator – to tzw. GMN (z ang. Global Model Number), czyli Globalny Numer Modelu. Jego zadaniem jest jednoznaczna i sprawna identyfikacja modelu wyrobu przez cały cykl jego funkcjonowania – od projektu, przez proces produkcji, zaopatrzenia, użytkowania i wreszcie konserwacji oraz usuwania.
Nowy identyfikator ma służyć głównie regulatorom. Fizycznie nie znajdzie się on na samym opakowaniu wyrobu (oznacza to, że nie będzie przedstawiony w żadnym nośniku danych – na przykład na kodzie kreskowym). W związku z tym, że różne wyroby mogą być wprowadzane na rynek na podstawie tej samej specyfikacji technicznej, to GMN ma pomóc w ich grupowaniu w ramach jednego modelu. Przy okazji warto pamiętać, że Basic UDI-DI (GMN) może mieć maksymalnie 25 znaków – w tym dwa obowiązkowe znaki kontrolne.
Nowy kod kreskowy UDI – z czego się składa ?
W przypadku wyrobów medycznych można zastosować kilka oznaczeń, zgodnych z UDI. Po pierwsze kody kreskowe. Po drugie część statyczna, czyli indentyfikator urządzenia (GTIN), na który składają się cyfry oznaczające kolejno: krajowy prefiks (dla Polski: 590), prefiks firmy, oznaczenie produktu oraz cyfra kontrolna. Po trzecie można zastosować część dynamiczną, czyli identyfikator produkcji (składają się na niego na przykład: data ważności, data produkcji, numer partii oraz numer seryjny).
Krótko mówiąc, chodzi o zastosowanie dwóch typów oznaczeń – takich, które odczyta człowiek oraz takich, które rozszyfruje przystosowana do tego maszyna. Przy okazji warto pamiętać, że UDI-DI powinien być nadany każdemu poziomowi pakowania (poza jednostką logistyczną), a czasami powinien się pojawić bezpośrednio na wyrobie. Warto pamiętać, że każdy poziom pakowania wymaga nadania indywidualnego numeru GTIN/UDI-DI.